Avustralya hükümetleri, okul bölgeleri arasında takası teşvik eden ve dezavantajlı öğrencilere öncelik veren bir transfer sistemi ile ebeveyn ve çocuklara devlet okulları arasında daha fazla seçenek sunmayı düşünmelidir.
Avustralya’daki çoğu büyük şehir, öğrencileri devlet okullarına kaydetmek için “okul bölgeleri”ni kullanmaktadır. Çoğu devlet okulu öğrencisi, eğitim bölgesindeki bir okula kaydolur.
Bu sistem, aslında devlet okulu kayıtlarını insanların yaşadıkları bölgelere sınırlamış olur. Dezavantajlı bölgelerdeki okullar genellikle yetersiz kaynak veya diğer sorunlardan muzdariptir. Bu dezavantajı daha da arttırır ve ailelerin yoksulluk döngüsünden çıkmalarını zorlaştırır.
ABD ve İngiltere gibi ülkeler, düşük sosyo-ekonomik statüdeki öğrencilerin daha iyi okullara erişmelerini sağlamak için transfer sistemleri kullanmaktadır. Bunun Avustralya’da nasıl çalışabileceğine dair bir model geliştirdik.
Öğrenciler neden seçeneklere ihtiyaç duyar?
Veliler ve öğrenciler birçok nedenden dolayı yerel olmayan bir okulu tercih edebilirler. Bunlar arasında, işe veya büyükanne ve büyükbabalara yakın olmak, okullardaki spor veya drama gibi özel programlara erişmek, daha yüksek akademik sonuçlara ulaşabilmek sayılabilir.
Halihazırdaki sistemde, öğrenciler geçerli bir sebep sunarak okul bölgeleri dışındaki bir devlet okuluna gitmek için başvurabilirler. Örneğin bu geçerli sebep yerel okullarının dolu olması veya yerel okullarından olmayan özel eğitime ihtiyaç duyulması olabilir.
Ancak okulların bu başvuruları dikkate alma süreçleri şeffaf değildir ve tutarlılığı sağlayacak düzenlenmiş bir mekanizma yoktur.
Avustralya’da, devlet okulları tüm öğrencilerin yaklaşık % 60'ına eğitim vermektedir. 2016 Politika Geliştirme Merkezi raporunda belirtildiği gibi, “Avustralya’daki okul eşitliği özellikle metropol alanlarda ve ortaokullar arasında düşüş göstermektedir. Bir çocuğun geçmişinin okulda başarılı olma becerileri üzerinde daha büyük bir etkisi vardır.”
Düzenlenli ve dengeli bir takas mekanizması bu sorunu çözebilir ve eşitsizliklerin artmasını önleyebiliriz.
Meslektaşlarım Stanford Üniversitesi’nden Fuhito Kojima ve Boston College’dan M. Bumin Yenmez ile birlikte öğrencilerin okullar arasındaki transferleri sistematik ve şeffaf bir şekilde yapabilecek yeni bir sistem geliştirdik.
Nasıl Çalışır?
Sistemimiz kapsamında, Eğitim Bakanlığı gibi merkezi bir otorite, öğrencileri çeşitliliği artırmak ve öğrenci refahını arttırmak gibi belirli politika hedeflerine dayalı olarak okullara yerleştirme kurallarını uygulamaya başlayacaktır.
Okulları dışında bir okula devam kaydolmak isteyen ebeveyn ve çocuklar, merkezi bu yerleştirme programına başvurabilir ve tercih ettikleri okulları listeleyebilirler. Kayıt, öğrencinin sosyo-ekonomik durumu, ırkı, okulda kardeş olup olmamama durumu gibi niteleyiciler hakkında bilgiler içerecektir.
Sistem, tercih edilen okullardaki yerleri tespit edecek ve bunları kabul kurallarına göre tahsis edecektir. Her öğrenci ya tercih ettiği okullardan biriyle ya da bölge okuluyla eşleştirilecektir. Bu şekilde, hiçbir öğrenci sisteme katılarak (katılmadığı durumla karşılaştırıldığında) daha kötü durumda olmaz.
Bu sistem ayrıca dengeli (veya dengeliye yakın) bir değişim yaratacak, çünkü her okul başkalarına göndereceği sayıda (veya yakın sayıda) öğrenciyi alacaktır. Bu, bir okulun öğrenci sayılarına dayalı finansmanının düşmemesini sağlayacaktır.
Diğer ülkeler bunu yapıyor
Devlet okulu sistemleri, İngiltere ve ABD gibi diğer ülkelerde ebeveynlere daha fazla söz hakkı vermektedir. Bu uygulamaların çoğunda bir “okullar bölgelerinde” genellikle dört ya da beş yerel okul vardır ve aileler çocuklarını bu okul bölgelerindeki okullardan birine kaydetme seçeneğine sahiptir.
Ayrıca, 40'tan fazla ABD eyaleti, farklı bölgeler arasında otobüs seferleri sağlayan bölgeler arası okul seçim programlarını kullanmaktadır. Bu başarılı programlar, azınlık öğrencilerinin yüksek sosyo-ekonomik alanlarda çok talep edilen okullara öncelikli erişimlerini sağlamaktadır.
Bu ve benzer sistemler ABD’deki birçok büyük şehrinde kullanılmaktadır. Bunlara New York (2003'te başlayan), Boston (2005), New Orleans (2012), Denver (2012), Washington DC (2013) ve Newark (2014) dahildir. İngiltere, Amsterdam, birçok Asya şehrinde ve başka yerlerde de yeni sistemler geliştirilmiştir.
Minnesota’daki “Başarı ve Entegrasyon Programı”, komşu bölgelerdeki azınlık öğrencilerinin yüzdesini karşılaştırmaktadır. Bir bölge ve komşu bölgelerde biri azınlık öğrencilerinin oranında yüzde 20 veya daha yüksek bir fark gösterdiğinde, daha yüksek yüzde olan bölgenin bu programa katılması zorunlu tutulmuştur.
Avustralya’daki hükümet politika yapıcıları, okul seçimini artırmak ve dezavantajlı öğrenciler için daha iyi eğitim fırsatları sağlamak için adil, şeffaf ve adil bir okul transfer sistemi uygulama potansiyelini göz önünde bulundurmalıdır.
-İsa Hafalır
Not: Bu yazı ilk defa 21 Ocak 2020'de İsa Hafalır'ın kişisel medium sayfasında (link) yayınlanmıştır. Bu makalenin İngilizce ve orjinali The Conversation sitesinde (link) yayınlanmıştır.
0 Yorumlar