Kur'an-ı Kerim'in vahyedilen ilk ayetlerinin anlamı, okuma-yazma-düşünme hakkındadır.
96:4'te Yüce Tanrı, Kendisi ve insanlar arasındaki ilişkiyi şöyle tanımladı: "Kalemle öğretendir."(1) Bu ilişkide Tanrı öğretmendir, insan öğrencidir, ilişkinin özü bilgidir, insanları Tanrı'ya bağlayan araç kalemdir ve Tanrı ile insanlar arasındaki bağı kuran süreç ve işlem yazı yazmaktır.
Ancak Müslümanlar olarak kalem ve yazıyı bıraktık, bilgiden kendimizi uzaklaştırdık ve bunun sonucunda Allah ile aramızdaki bağı kopardık, dinsizleştik ve dincileştik. Yazmak, içe dönük düşünme sürecinin dışa dönük tezahürüdür. Yazmadan düşünmek, nişan almadan ateş etmek gibidir; verimsiz, etkisiz ve amaçsızdir. Yazmak, düşünmenin sistematik, mantıklı, sıralı, üretken ve etkili olmasını sağlar. İlk inananlar, Ali ibn Ebî Talib örneğinde olduğu gibi, yazarlar- okurlar-düşünürlerdi ve bu onların başarılarının ve ilerlemelerinin temeliydi.(2)
Bu 96:4 ayeti ve 2:31 ayeti, insanı meleklerden daha iyi ve yuksek yapan bilgi olduğunu ve insanı Allah'a bağlayan bilgi olduğunu belirten Kuran’ın ilim ve ogrenme kanununu (law of knowledge) bize göstermektedir. Ve bilgiyi üretmenin ve elde etmenin yolu yazmaktır.
Bu nedenle yazmak, inananların günlük alışkanlığı haline gelmelidir.
Genel olarak tüm dinler ve özelde İslam tek bir şeyi hedefler: üretken alışkanlıkların oluşturulması. Örnek olarak namaz adlı günlük okuma-düşünme alışkanlığı ve zekat adlı yıllık paylaşım alışkanlığı hakkında düşünebiliriz. Hem bilinçli hem de bilinçsiz alışkanlıklar, insan karakterinin özü ve temelidir, ve bu nedenle İslam, insanları alışkanlık oluşturmaya çağırır.
Bunun kanıtı Sahih Buhari'dedir: "Allah'ın Elçisine en sevilen eylem, sürekli ve düzenli olarak yapılanıdır."(3) Burada sürekli ve düzenli olarak sözcükleri alışkanlıklara atıfta bulunur çünkü alışkanlıklar, sürekli ve düzenli olarak yaptığımız faaliyetlerdir. Böylece, 96:4'ün ışığında, yazmanın her inananın, her insanin günlük alışkanlığı olması gerektiği sonucuna varabiliriz.
Yukarıda bahsedilen tüm fikirler, dört temel Kuran ilkesinden biri olan Bilgi'ye işaret eder. Diğer üçü Adalet, Özgürlük ve Merhamettir. Bu temel ilkeler, ana fikirler ve temel kavramlar, insanların hem kişisel hem de sosyal yaşamları için çok önemlidir. Hemen hemen her şeyin yalnızca dört parçacıktan (protonlar, nötronlar, elektronlar, fotonlar) oluştuğu maddi dünyaya benzer şekilde, çoğunlukla CHON'dan (karbon, hidrojen, oksijen, nitrojen) oluşan canlı ve büyüyen organizmalara benzer şekilde, DNA'nın dört yapı taşı (CGAT: sitozin, guanin, adenin, timin) gibi, Adalet, Özgürlük, Merhamet ve Bilgi, Kuran ve İslam'ın DNA'sıdır. Bir kimsenin hayatında adalet, özgürlük, merhamet ve bilgi yoksa ismen ve görünüşte müslümandir, ama özünde müslüman değildir, sözde müslüman, amelde müslüman değildir. Ve bu, içinde bulunduğumuz çağın ve zamanın üzücü hakikati ve sakatlayici gerçeğidir: kendilerine müslüman diyen bazı insanlar adalete ve özgürlüğe karşıdır, merhametleri ve bilgisi yoktur.
Bunun nedeni Müslümanların son beş yüz yıldır yüksek düzeyde okuma-yazma-düşünme yapmamasıdır. Okuma-yazma-düşünme indirgendi ve ulema (din bilginleri) 'ye devredildi ve okuma-yazma-düşünmenin farz-kifayah (toplumsal yükümlülük) olduğu düşünüldü(4). Ancak son beş yüz yılın yenilgileri ve gerilemesi, küçük, esnek olmayan, katı, geri ve oligarşik grupların (yani siyasete angaje olmuş ulema grubu) Müslüman dünyasının mevcut sorunlarına çözüm üretemeyeceğini göstermektedir. Bu nedenle okuma-yazma-düşünme, namaz ve zekat gibi farz-ı ayn (bireysel yükümlülük) olmalıdır. Bu, okuma-yazma-düşünme, yaşlı ve genç, erkek-kadın, zengin-fakir vb. herkesin günlük alışkanlıkları olması gerektiği anlamına gelir.
Bunu yapmadan Müslüman halkın geri kalmışlığı ve cehaleti devam edecek ve Müslümanlar yeni yenilgiler yaşayacaktır.
Okuma-yazma-düşünmeyi Muslumanlar arasinda günlük bir alışkanlık haline getirmenin ilk adımı Said Nursi tarafından atıldı (diye dusunuyorum). Nursi yirminci yüzyılın başında İslam dünyasının yenilgisini ve çöküşünü yaşayan kişiydi. Hem kişisel hem de toplumsal yenilgi, çöküş ve parçalanma ve ardından yeniden doğuş, yenilenme ve ıslah girişimlerinin öyküsü olan Risale-i Nur koleksiyonunu yazdı. Protestan Reformu ve Avrupa'nın Rönesans'ına benzer şekilde, unutulmuş ve ihmal edilmiş Kuran fikirlerini ve Bilgi, Merhamet, Özgürlük ve Adalet ideallerini yeniden tanıttı; Müslümanların atması gereken ilk ve en önemli adımın zihniyetlerini değiştirmek olduğunu anladı ve anlatti. Bu nedenle Risale-i Nur koleksiyonu, Müslümanların zihniyetini değiştiren ve güncelleyen bilişsel araçlar bütünüdür. O, kendisi ve takipçileri aracılığıyla, 96:4'ten esinlenerek okuma-yazma-düşünme pratiğini yaptı ve yasayarak gosterdi; eserleri yaklaşık altı yüz bin adet elle kopyalanmıştır.(5) Ancak, okuma-yazma-düşünme, küçük oligarşik gruplar tarafından tekelleştirilirken, statükonun devamını isteyen geleneksel din alimleri tarafından şiddetle eleştirildi ve saldırıya uğradı. Dindarlık kisvesi altında saklanan yozlaşmış münafıkların saldirilarina ugradi. Bu yüzden şahsen, Said Nursi'yi düşünce ve bilgide beş yüzyıldır süren aylaklığa karşı bir protestocu olarak görüyorum. Herhangi bir protestocu olarak, mevcut sosyal ve siyasal kuruluşlar tarafından kabul edilmedi ve herhangi bir reformcu gibi, alay edildi ve görmezden gelindi. Onun fikirlerine ve ilkelerine uyduğunu iddia eden insanlar ve topluluklar bile bu fikir ve ilkelerden habersizdir.
Müslüman dünyasının beş yüz yıllık bozgunu ve yenilgisinin kesin ve apaçık nedenleri ve kökleri vardır: okumamak, yazmamak ve düşünmemek. Said Nursi gibi reformcular, bunları açıklamaya ve çözümler sunmaya çalıştı. Çabaları kısmi ve tam olmayan başarıya ulaştı ama bu sadece kısmi bir başarı oldu. Tam bir başarı için, okuma-yazma-düşünme her insanın kültürel DNA'sına yerleştirilmelidir. Bence, herhangi bir kişi, günlük olarak okuma-yazma-düşünme yapmiyorsa, o zaman mevcut yenilgi durumuna katkıda bulunduğunu düşünmelidir.
Müslümanlar Kur'an'ın Bilgi, Merhamet, Özgürlük ve Adalet ilkelerini görmezden gelip ihmal ederken, Batılılar bilinçli veya bilinçsiz olarak Kuran ilkelerini uygulamanın faydalarından yararlanırlar. Bir örnek, J. K. Rowling'dir. Devletin sosyal yardımlarından yararlanan fakir bir ev hanımıydı. Ancak altı (6) yaşından itibaren yazma alışkanlığı kazandığı için ilk milyarder yazar oldu.(7) Şimdi kendinize sorun 'Müslüman bir ülkeden bir ev hanımının sadece kelimeler yazıp, kelimeleri satarak milyarder olması mümkün mü?' Cevap 'Hayır, bu imkansız' olacak. Neden?
Çünkü günlük okuma-yazma-düşünme alışkanlıklarımız yok ve çocuklarımıza günlük okuma- yazma-düşünme alışkanlıklarını öğretmiyoruz.
Tarihe ve sosyolojiye uygulandığında, eylemsizliğin ve entropinin fiziksel yasaları, bize herhangi bir hareketin zamanın akışıyla birlikte bozulduğunu, azaldığını ve aşındığını söyler.
Sonra eski küllerin üzerinde yeni hareketler başlar. Bununla birlikte, her hareketin başlangıcında tohumlar gibi fikirler vardır.
Bu nedenle, yeni fikirler ve yeni düşünceler veya eski fikirlerin yeni ifadeleri ve versiyonları yazılmalıdır. Bu, ancak ve ancak okuma-yazma-düşünmenin farz-ı ayn (bireysel yükümlülük) olması ve yaş, cinsiyet, sosyal statü, ırk, etnik köken, milliyet, dil , kültür vb. ne olursa olsun her bireyin okuma-yazma-düşünme günlük alışkanlığı olması durumunda mümkün olabilir.
2:111 … (Onlara) de ki: “Eğer bu iddianızda samimi iseniz ve iddianızın doğruluğuna inancınız tamsa, delilinizi getirin.”
25:30. O gün Rasûl de, “Ya Rabbi, ” der, “benim halkım bu Kur’ân’a hiç değer vermedi ve onu arkasına attı.”
-İman isteyen münafık
Kaynakça
(1) Ünal, The Qur’an with Annotated Interpretation in Modern English.
(2) Bukhari, Sahih Bukhari.
(3) Bukhari.
(4) Oxford Islamic Studies Online, “Fard Al-Ayn (Source: The Oxford Dictionary of Islam).”
(5) Nursi, The Words: On the Nature and Purposes of Man, Life, and All Things.
(6) Rowling, “J.K.Rowling Official Site.”
(7) Whitten and Giuliano, “The World’s First Billionaire Author Is Cashing In.”
Not: Bu yazı, “Justice, Freedom, Compassion, Knowledge” yazısının Google Translate ile yapılmış tercümesidir. Tercüme hataları vardır, anlaşılmayan fikirler için İngilizce yazıya bakmak lazım. Yazılanlar hakikat değildir, hipotezdir. Yani mutlak doğruluk iddiası yoktur, ve hataları mevcuttur. Karşı delilleri seviyorum ve bekliyorum. Ama karşı duyguları umursamıyorum. Delillerle çürütün, duygularla değil. 25:77 duanız yoksa, ehemmiyetiniz de yoktur diyor; bu sözü, deliliniz yoksa, ehemmyetiniz yoktur diye anlıyorum. Saygılar.
8 Yorumlar
Yazılarınıza bakıyorum ilahiyatçı gibi sistematik ilk kaynaklara inerek yazamıyorsunuz, ilahiyatçı değilsiniz. Ama bu yazıları yazacak kadar ingilizce yazacak kadar hatta bir zekanız bilginiz okumanız var. Asıl mesleğiniz ne bilmiyorum yanında dini okuma da yapmışsınız kendinizce bir din anlayışınız var ama anlayamadığım yok bu kadar da olamaz dediğim hususlar:
YanıtlaSilSürekli Ali Ünal'a atıf yapıyorsunuz. Ali Ünal içerde, içerde olduğu için bir şey yazmak istemiyorum ama Ünal son yıllarda yazdığı yazılarla kendini bitirmiş biri. Akıl sağlığı normal değil ki kitapları referans olsun. Fethullah Gülen Hızır makamında gözümüzün önünde çocuğu da öldürse bir hikmeti vardır diyeceğiz diye yazan biri. Ve bu kafadaki askerler darbe yaptı. Normal bir ülkede Ali Ünal'a bırak atıf yapmayı, bu adam nasıl bu düşünceye kayabildi diye kitapları özel incelenir. Tutup sanki normal biriymiş gibi atıf yapıp meşrulaştırılmaz.
Buhari mevzusu, ilahiyatçı olmadığınız için bu konuda da bir eleştiri yapmak istemiyorum. Tamam kendinizce bir dini yorumunuz var, kaynakları eleştirmeden istediğiniz kaynaktan kendi görüşünüz doğrultusunda yararlanıyorsunuz. Tamam hadi buhari neyse, ya arkadaş Said Nursi nedir ya?
Bu Said Nursi siyasi bir figür. Hepimiz kitaplarını okuduk, tutup o kitaplar yazdırılmıştır diyen bir kült lideri. Amaçları için yalan söyleyen biri. Atatürk'e deccal diyen, her türlü siyasete demokrat parti zamanında giren aynı fethullah gülen gibi hiç siyasetle işim olmaz diyip her haltı yapmış biri. Bu adamın attığı tohumlarla bu ülke 15 temmuz'a gitti. İlmi yönü falan da yok bu adamın hiçbir şeyin ilki falan değil, ilahiyatçıların hepsi said nursinin tabiriyle türk olmadıkları mason oldukları için falan bu adamı görmezden gelmiyor değil. Hiçbir şeyin ilki değil çünkü kült lideri olduğu için hayatı yalan üzerine. Kitaplar yazdırıldıdan tut her şeyi bir yalan, siyasi ajandası için Atatürk'e deccal diyor, her türlü siyasete giriyor. Anamız ağladı şu ülkede şu said nursi yüzünden, ee nolcak hala millet oo müthiş adam said nursi diye okusun sonra zaten meşhurdur 5. şua'yı okudun mu bak bak asıl risale o, diye başlar bu işler sonra Atatürk deccal CHP dinsiz parti mason. Ee sonra dibine kadar çarpık tarihi ve siyasi bakış açısı bu ülkeyi masonlardan kurtaracaz sonra hoppp 15 Temmuz.
Bu islam eğer dediğiniz gibi "Merhametse" biraz ince olun da şunları düşünün, 1500 yıldır başka adam mı kalmadı şunlar dışında. Şu yazıyı okuyup Nursi'ye sempati besleyecek genç nesle az merhamet edin, Nursi delisini okuyanların hem kendilerine hem bu ülkeye ne yaptığına bir bakın. Diğer nurcuların da hepsi Erdoğan'ın bir yerini yalamakla meşgul, çünkü Nursi CHP dinsiz diye öğretmiş, o masonlara tabi oy vermicez ayasofyayı açana vercez diyorlar. Çünkü Nursi'ye göre en önemli ilk şey namazdır, adaletmiş ahlakmış, yalan söylememekmiş hikaye. Sürekli bu kitaplar yazdırıldı diyen kendisi. Kitaplarında dolu hata var, ama kült bir cemaat olduğu için yemediğin küfür kalmaz hataları yazsan. Merhamet falan diyorsanız o yüzden Nursi ile olmaz bu iş. Girmeseydi siyasete napalım Elmalı gibi akademik konuşsaydı. Atatürk'e sövüp duruyor Kadir Mısrioğlu gibi, ikisinin de farkı yok ölüp gittiler ama miras bıraktıkları kutuplaştırma yaşıyor.
https://www.munferit.net/2021/02/islam-updated-or-outdated.html?m=1
Sil"Here is the disclaimer: I am going to update Islam by myself and for myself, and the result is going to be an updated version and up-to-date expression of Islam of me, by me, and for me."
https://www.munferit.net/2021/03/islam-principles-or-precedents.html?m=1
"If my writings are incorrect, then it means they are wrong hypotheses that are stepping stones to correct theories.
I chose, and I am choosing principles, not precedents, not persons."
https://quoteinvestigator.com/2014/11/18/great-minds/
"Great Minds Discuss Ideas; Average Minds Discuss Events; Small Minds Discuss People"
Selamlar. Onceden ingilizce yazdigim, ileride de turkceye cevirmeyi dusundugum yazilarda, sizin elestirilerinize kismi cevaplar vardir.
1. Ilahiyatci degilim, cok dogrusunuz. Ilahiyatci gibi yazamiyorum, cok dogrusunuz. Cunku, ilahiyatci mantigiyla ve ilahiyatci kafasiyla yazilan kitaplari okumaktam biktim, artik kusmak istiyorum. Ilahiyatcilar tabii bilimler, sosyal bilimler ve dini bilimler arasinda baglanti kuramiyorlar, Nursi mustesna. Bu yuzden, yazilarimda bu uc alan arasinda baglanti kurmaya calisiyorum.
2. Ingilizce yazilarda yazdigim gibi, muslumanlarin en birinci ve en buyuk dusmanlari, siyasetciler ve ilahiyatcilardir. Bunun icin, "ilahiyatci degilsin" sozunuzu takdir olarak algiladim ve anladim, cok tesekkurler.
3. Yazdiklarim hipotezdir, hakikat degildir. Yani dogrulugu veya yanlisligi ispatlanmasini bekleyen bilimsel yorumlardir. Bu site de, laboratuvardir. Yani yazilarimi buraya atiyorum, yanlisligini test etmek icin. Benim fikrim yanlis ise, bu yanlisi kullanarak dogruyu yazin. Benim yazimin yanlisligi yaninda, sizin fikrinizin dogrulugu parlayacaktir.
4. Nursi'nin sahsini begenmiyorum, Sozler isimli eserini begeniyorum. Ali Unal'in sahsini begenmiyorum, ingilizce Kuran mealini begeniyorum. Gulen'in sahsini begenmiyorum ve kaynakcada eserleri yoktur. Begenmedigim bir adamin begendigim bir fikri olabilir, onu kullanmak ve alinti yapmak benim entellektuel ve akademik hakkimdir. Bu hakkima tecavuz etmemenizi rica ediyorum.
5. Meslegim ve sahsim onemli degildir. Bunu ispatlayan "authority or anonymity" diye bir yaziyi gelecekte yazmayi planliyorum. Cunku fikirler sahislarin golgelerinde kaliyor, ya da sahislar fikirlere perde oluyor. Yukarida link verdigim yazida, fikirlerin birincil, olaylarin ve sahislarin ikincil oldugu ispatlanmistir.
(Yukarıdaki eleştiri sahibi değilim, 3. kişi olarak yazıyorum.)
SilSaid Nursinin evliya kültü etkisi ile çok abartıldığını düşünüyorum.
Tabiri caizse gözünü Nursi ile açmış kimselere eserleri çok parlak gelebilir. Yeni bir kelam anlayışı denemesi var, fikilerini 'esma ve tecellileri' merkezli oluşturmuş.
''Ilahiyatcilar tabii bilimler, sosyal bilimler ve dini bilimler arasinda baglanti kuramiyorlar, Nursi mustesna.''
demişsiniz, fakat ben Nursi ile geleneksel alimler arasında temelde hiç fark göremiyorum. Tek farkı geleneksel fikirleri bilimsel bazı atıflarla ve yorumlarla desteklemesi.
Sizin yazılarınızda temel aldığınız 'özgürlük ve eşitlik' gibi konuları geleneksel anlayışta ve Nurside görmek bence mümkün değil.
Mürtedin öldürülmesini savunan, geleneksel fıkıhtan milim geri adım atmayan, mesela hala kadınlara erkeğin yarısı miras öngören, gayri müslümlerin 2. sınıf olması ve eşitsizliği konusunda bir şey demeyen, Şeriatı hedef olarak gören Nursinin (geleneksel şeriattan farklı bir şeriat anlayışı olduğuna dair açıklamasını görmedim) özgürlük eşitlik ilkelerini savunduğunu düşünemiyorum. Bu kelimlerin içi boşaltılır ve başka anlamlar yükleniyorsa başka, bu durumda ise tam aldatmaca olur.
Selamlar sayin Ivancho bey.
Sil"Mürtedin öldürülmesini savunan, geleneksel fıkıhtan milim geri adım atmayan, mesela hala kadınlara erkeğin yarısı miras öngören, gayri müslümlerin 2. sınıf olması ve eşitsizliği konusunda bir şey demeyen, Şeriatı hedef olarak gören Nursi"
Yukaridaki sozlerinizi acarak, her kelime icin bir paragraf yazarak, kaynaklarinizi gostererek yazi yazmanizi oneriyorum, boyle yaziyi buyuk bir zevkle okuyacagim.
Ama benim yazimim konusu Nursi degildir. Nursi'ye alerjiniz, nefretiniz ve kirginliginiz varsa, buna saygi duyarim ve anlayisla karsilarim. Ama yazimin konusu Nursi degildir, ve herhangi bir sahis degildir.
Sahislarda ve olaylardan ziyade, ben ilkelere ve prensiplere odaklanmayi dogru goruyorum. Nursi'ni de sadece okuma-yazma-dusunme prensibini anlamak ve anlatmak icin kullandim. Nursi yerine Malcolm X ya da Paolo Freire de kullanabilirdim, cok fark etmez. Cunku sahislar (persons) onemli degildir, prensipler (principles) onemlidir.
Bununla beraber, Nursi'ye bir dusunur olarak saygi duyuyorum. Bu sitede 11 ingilizce yazim var, ve hepsinde Nursi'nin fikirlerini kullandim. Kaynaklari ve metin icindeki atiflari inceleyebilirsiniz. Kullandigim fikirlerin yanlisligini ispatlayacak ve gosterecek bir yorum da gormedim bu gune kadar.
Nursi'yi ve baska herhangi bir sahsi kutsamiyorum. Ama bir fikri kaynagini belirtmeden kullanmak "fikir hirsizligidir (plagiarism)". Bu yuzden Nursi'yi kaynaklarda gosteriyorum.
Yazinin ana konusu Nursi degildir. Ana konusu ve yazinin icindeki fikirleri hakkinda yorumunuzu bekliyorum.
Kolaylik olsun diye, metindeki Nursi sozcugunu "Paolo Freire" olarak degistirebilirsiniz. Yazinin mesaji ve manasi cok degismeyecek.
Saygilar.
"fakat ben Nursi ile geleneksel alimler arasında temelde hiç fark göremiyorum. Tek farkı geleneksel fikirleri bilimsel bazı atıflarla ve yorumlarla desteklemesi."
SilMesela, yirminci soz'un ikinci kisminda peygamber mucizelerini gecmis zaman olaylari degil de (not retrospective), gelecege yonelik olarak yorumluyor (prospective). Bunu biraz daha acarak, asagida link'i verilen yazida ifade etmistim.
Hangi geleneksel alim'de bu gibi fikirleri ve bu gibi yaklasimi gordunuz? Hristiyanlar ve yahudiler ve budeiler alimleri dahil?
https://www.munferit.net/2021/03/islam-freedom-or-slavery.html?m=1
Nursi, in the Second Station of the Twentieth Word, wrote that the miracles of prophets show the direction and prototypes of scientific progress and technological development.xi There he wrote about an example of the construction of large structures like ships (11:37) which can be extrapolated to spaceships; about the construction of small devices like a clock which can be extrapolated to nanobots; about adaptive technologies like clothing which can be extrapolated to spacesuits for space colonization; about transportation by air (34:12), hydrogeology (2:60), advanced medicine (3:49), metallurgy (34:10), teleportation, television, 3D-printing, internet (27:40), applied spiritualism (21:82), animal linguistics, domestication and genetic engineering (27:16, 38:19), materials science, solid-state physics, plasma physics and cryogenics (21:69), semantics and epistemology (2:31).
Evet konu Nursi değil, size haksızlık etmeyelim. Esas olan sizin fikriniz.
SilNursinin mucize konusundaki yorumu bence çok orjinal veya ufuk açıcı değil.
Benzer yorumları Elmalılı Hamdi'de de görebiliriz, mesela Nuhun gemisinde Tennurun kaynaması vs yi buharlı gemilere işaret gibi yorumlama var. Bunlara ilmi çevrelerde pek itibar edilmez hatta gülünür.
Cemaleddin Afgani ve Reşid Rızalardan itibaren pozitivizmden etkilenme sonucunda mucizeleri tamamen inkar veya tevil etme anlayışı ortaya çıktı. Buna karşı Elmalılı veya Nursinin yorumları bir nevi geleneksel anlayışı müdafaa sadedinde, bilimden pozitif anlayıştan destek getirme çabalarıdır.
Mucizeleri bu şekilde yorumlamak hayal gücünüze kalmış.
Nursinin temel konularda gelenekten farklı bir anlayışı yok. 10-11. yylarda kemale ulaşmış Eşari sünni bakışını savunmak için bilimsel alanlara müracaat etme dışında bir şey yok. Mucizeler konusunda verdiğiniz basit örnek de yine aslında geleneği müdafaa çalışmasıdır.
Nursi ayrıca yine 11.yy dan sonra sünnilik içine alınan tasavvufun etkisiyle vehbi ilim, alemi misal gibi velilik ve kerametler, mana aleminden sırlara gaybi bilgilere ulaşmak gibi, bence, neo platonist felsefenin sufizm ile islama girmiş aferdersiniz saçmalıllarına müpteladır.
Ebced hesaplarındaki tutarsızlıklar keyflikler ve akla ziyan yorumlar tipik bir örneğidir.
Konu Nursi olmasa da çok referans verdiğiniz için, eserleri hayatımın uzun bir kısmını da işgal ettiği için biraz değinmek istedim.
Çalışmalarınızı beğeniyorum, haddim değil ama güzel bir bakış açınız var.
"10-11. yylarda kemale ulaşmış Eşari sünni bakışı"
SilEvet, ayni gorusu Ibn Warraq (why i am not a muslim yazari) yaziyor. Yani, ilk 400-500 yillik fikir hareketliliginden sonra, fikirler ve gorusler katilasti, dogmatik hale burundu, degismez hakikatler gibi kabul edildi, degisebilir, yenilenebilir ve iyilestirebilir hipotezler anlayisindan koptu.
Bu yuzden Nursi'nin "Kuran bir agac gibidir, her zaman yeni meyveler verir ve verecek" anlamindaki metaforunu onemli goruyorum. Yani Nassim Taleb (Antifragile yazari) yazdigi gibi, mekanik degil, organik sistemler dayanikli (antifragile) ve uretken oluyor. Bu yuzden Kuran icin organik (surekli meyve veren agac) metaforu onemlidir.
Bir de tarih icinde birkac devrim oldu: tarimsal toplum sanayi topluma degisti, sanayi toplum bilgi toplumuna degisti, bilgi toplumu bilgi-sonrasi topluma degisiyor (agrarian, industrial, informational, post-informational societies). Ama muslumanlarin zihniyeti ve anlayislari tarimsal toplum seviyesinde kaldi. Kuran tarimsal toplum icinde inmeye basladi ve fikih, kelam gibi bilim dallari tarimsal toplum bireyleri tarafindan yapildi. Fakat simdiki ilahiyatcilar ve siyasetciler bu gercegi goremeyecek kadar kor ve basiretsizdirler, ve hala tarimsal toplum kurallarini ve anlayisini bilgi toplumuna uygulamaya calisiyorlar. Hala tarimsal toplumun "hilafet, biat, fetva, takiyye, dar al-islam, dar al-harb, vs" gibi kavramlarini yasiyorlar ve bunlarin disina cikamiyorlar ve cikmak istemiyorlar (comfort zone). Bu yuzden siyasetcileri ve ilahiyatcilari muslumanlarin en birinci ve en buyuk dusmanlari olarak kabul ediyorum. Ve bireysel ozgur dusunmeyi (yani her gun yazmayi aliskanlik yapmayi) savunuyorum. Siyasetciler ve ilahiyatcilar kredilerini bitirmisler ve iflas etmisler.
Siyasetciler ve ilahiyatcilar sattigi "orta dogulu ve orta cag" din versiyonunu yasamak istemiyorum, bunun icin islam dininin yeni tanimini yapiyorum, kendime gore ve kendim icin. Bunu yaparken farkli kaynaklara basvuruyorum ve Nursi'nin Sozler kitabi bunlarin icinde.
Bu on bir ingilizce yazilarin birincisi idi. Nursi'yi elestirecek cok firsatlariniz olacak, cunku ingilizce yazi serisini devam etmeden once bu on bir yaziyi turkce olarak sunmayi planliyorum.
Yorumlariniz cok detayli, ama bir yazi (makale) kadar etkili degildir. Mesela, asagidaki kaynaklari ve yorumunuzda kullandiginiz kaynaklari kullanarak makale ya da yorumsal yazi yazarsaniz cok sevinirim.
Tesekkurler. Saygilar.
https://b-ok.africa/book/1102756/5c2d57
Islam In Modern Turkey: An Intellectual Biography Of Bediuzzaman Said Nursi
https://b-ok.africa/book/5243376/8efb9b
Modern Interpretation of the Qur’an: The Contribution of Bediuzzaman Said Nursi
https://b-ok.africa/book/1129056/c26a59
Türkiye'de Din ve Toplumsal Değişme Bediüzzaman Said Nursi Olayı
https://b-ok.africa/book/2209992/6e932a
An Introduction to Said Nursi
https://b-ok.africa/book/1127789/ce4f7a
Religion and Social Change in Modern Turkey: The Case of Bediuzzaman Said Nursi
6. Ben, Nursi ve Unal'in fikirlerini tekrar etmiyorum, cunku papagan degilim. Kaynakcada gosterilen butun kaynaklari insaat malzemesi olarak kullanip, kendi fikirlerimi, goruslerimi ve duruslarimi insa ediyorum. Turk insaatcilar Cin ya da Avrupa malzemesini kullandigi gibi.
YanıtlaSil7. Nursi, kendi zamaninin cocugudur. Sizin, Nursiyi ve Ali Unali sert ifadelerle elestirmeye hakkiniz oldugu gibi, Nursinin de kendi zamanindaki sahislari ve olaylari elestirme hakki vardir. Elestirme hakki sizin monopoliniz degildir.
8. "Kült bir cemaat olduğu için yemediğin küfür kalmaz hataları yazsan."
Hatalari anlatmaya ve yazmaya cesaretiniz yetmiyorsa (benim gibi), anonim yazin, mahlas kullanin. Yazilarinizi bekliyorum.
9. Yorumunuzda, benim yazi hakkinda hic bir sey yoktur. Yani, "su paragraf, su cumle, su kelime, su dusunce yanlistir" diye yazmadiniz ya da yazamadiniz. Kullandigim kaynaklardan baslayarak, fikirlere degil de, sahislara yuklenmeyi, sahislari elestirmeyi tercih ettiniz. Yazida ifade edilen fikirlerin tutarsizligini ispatlamadiniz, fikirleri curutecek karsi fikirleri getirmediniz, sadece karsi duygular getirdiniz. Yazinin sonundaki not'a bakmanizi rica ediyorum.
10. "Nursi ile olmaz bu iş. Girmeseydi siyasete"
Nursi hakkinda ileride bir yazi yazmayi dusunuyorum. Nursi, siyasetten mumkun oldugu kadar cekildi, bildigim kadariyla. Ya da siyasetin disina itildi, surgune gonderildi. Yukarida link'i verilmis yazida (principles, precedents, persons), fikirler, olaylar ve sahislar arasindaki iliski hakkinda yazilmistir, o yaziyi okumanizi tevsiye ederim. Google Translate kullanabilirsiniz.
Tesekkurler. Saygilar.