Buhari ve Müslim gibi muhaddislerin rivayetlerini topladıkları kitaplarına bir beşer çalışması olarak bir emek ürünü olmasından dolayı her ne kadar saygı duysak dahi onlara İlahi metin muamelesi yapmak son derece sakıncalıdır.
Hele hele Buhari ve Müslim yıkılırsa din yıkılır gibi bir söylem ancak bir hezeyan olarak değerlendirilmelidir. Buhari’nin söylediklerine mutlak teslimiyeti teşvik eden vaizler ise dolaylı yoldan bu değerli ilim adamlarının çalışmasını İlahi bir metinmiş gibi halka telkin ettiklerinden kendilerini takip edenlerin tasavvurlarında inhirafa sebep olmaktadırlar.Şeyh Nazım Kıbrısiye 1990 larda bir hadisin sahih mi yoksa zayıf mı olduğunu sorarlar. Sanırım levlake hadisi .. Kıbrısi’nin cevabı en az Cuma namazı sonrası ayağını öptürmesi kadar tuhaftır. Şöyle der “Hadi hadi hadisin zayıfı şişmanı olmaz”
Hadislerin sıhhat derecesine dahi bakılmaksınızın mutlak teslimiyetle kabul edilmesi gerektiğini söyleyen akıma tarihte haşevi denir. Başta bir çok tarikat baronu bugün tam bir haşevi gibi hareket etmektedirler.
Ne hadisin Kur’an mihengine vurulmasını ne de senet açısından hangi derece olduğuna bakmaksızın hadis ezberlemeyi ve aktarmayı maharet sayan bir damar var. Cehalet paçalarından akıyor.
Dipnot olarak bir eserinde İbni Teymiye’yi gösterdiği için muhatabını vehhabi olarak etiketleyen adamı bir bakıyorsunuz Şia bir kaynaktan istifade ettiği için Şia yapıvermiş.
Oysa ki hadisi Arapçasından ezberlemiş olmak bir anlam ifade etmiyor ve sadece onunla alim olunmuyor. Hadislerin ravileriyle ilgili biraz bilgisi olsa bir adam bunu yapmaz.
Mesela Buhari de ‘ehli sünnet’ akidesine göre ehli bid’at olmakla cerhedilmiş 81 tane ravi var. Rivayet demiyorum ravi.. Suyuti, Tedbir’ur Ravi isimli kitabında bunları zikreder. İbni Hacer, Hedyu’s Sari’de Buhari ravilerinden 69’unun ismini açıkça verir. 14 Mürcie, 25 tane Şia ve bir çok Harici raviden bahsedilir.
Mesela tabiinden, İmran İbni Hittan es Sedusi Hariciye’nin Kaadiye kolundandır. Anlaşılan hadislerin zayıflığı ve şişmanlığına bakmayanlar Buhari’nin ravilerinin itikadlarına da bakmamışlar. Oysa ki o Harici ravi İbni Hittan, Ali (ra) şehid eden İbni Mülceme sevincinden siir yazacak kadar fanatik bir haricidir. Lakin hakiki muhaddisler öyle yapmamışlar İmam Buhariyi eleştirmişlerdir.
Mesela muhaddis Darakutni, İlzamat isimli eserinde Buhariyi böyle bir raviden hadis aldığı için ayıplamıştır. Buhari’nin Kitabul Libas bölümünde İbni Hittan es Sedusi’nin rivayet ettiği hadisi görebilirsiniz. Oysa ki her beşer kitabı gibi Buhari ve Müslim’in kitaplarıda çelişkilerden ve dolayısıyla eleştiriden münezzeh değildir.
Bunları yazarken asla bu zatları hafife almak için yapmıyorum. Öyle bir niyetim yok.
Lakin çağrım : Bu külliyatın beşeri bir eser olduğu gözden kaçırılmasın ki din istismarı nispeten azalsın. Bugün din bezirganlarının sığındıkları bir menzil olmuştur Allah resulunun hiç bir zaman söylemeyeceği hadisler. Malumdur ki Allah ile aldatma, Kur’anla değil daha çok hadislerle olmaktadır.
Bilgin Erdoğan
0 Yorumlar